با دید اقتصادی ، به همان هدف برسیم!

1- مدتها است بحث ارتقاء استاندارد آلایندگی خودروها از یورو 2 به یورو 3 رسانه ای شده است.

2- مصوبه 27/4/84 هیئت محترم دولت این اقدام را از اول سال 89 برای خودروسازان اجباری نموده است.

3- اما در بند 3 همان مصوبه وزارت نفت را موظف کرده نسبت به تامین و توزیع سراسری سوخت استاندارد یورو 3 ، شش ماه قبل از تاریخ تعیین شده اقدام نماید.

" وزارت نفت موظف است بنزین مطابق با استاندارد های مذکور را حداقل شش ماه قبل از جدول زمان بندی فوق تامین و به میزان کافی در جایگاه های کل کشور توزیع کند. در صورتیکه وزارت نفت قادر به اجرای این امر نگردد متناسب با تاخیر در عرضه بنزین، زمان الزام تطابق با استاندارد به همان میزان به تعویق خواهد افتاد."

تصویب کنندگان به این امر توجه داشته اند که هزینه کردن برای تولید خودروی یورو 3 بدون آنکه سوخت یورو 3 فراهم باشد، دورریختن منابع مالی/ ارزی است.

4- نمودار پیوست گزارش شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران که به عنوان موسسه آکردیته مورد وثوق سازمان حفاظت محیط زیست عمل می نماید، نشان می دهد در صورت استفاده موتورهای یورو 3 از بنزین معمولی ( اکتان 87) ، مصرف سوخت و میزان آلایندگی از زمانی که بنزین سوپر ( اکتان 95) مصرف می کنند، بیشتر می شود .و این امر مغایراهدف دولت محترم ، مخصوصاً سازمان حفاظت محیط زیست و ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت می باشد.

5- گزارش نموداری سازمان بهینه سازی مصرف سوخت در مورد میزان آلایندگی خودروهای کاربراتوری نشان می که سالها پیش مثلاً پژو RD یا پیکان کاربراتوری برای هر کیلومتر پیمایش حدود 55 تا 65 گرم گاز کربنیک CO و حدود 7 گرمNOX+HC یعنی مجموعاً حدود 70 گرم گازهای آلاینده تولید می نمودند.

6- همین گزارش میزان آلایندگی خودروهای انژکتوری را حدود 20گرم آلایندگی برای هر کیلومتر پیمایش اعلام می دارد.و مجهز شدن خودروها از سال 82 به بعد با کاتالیست کانورتور باز هم میزان آلایندگی ها را کاهش داده و به حدود 7/2 گرم برای هر کیلومتر پیمایش کاهش می دهد.

7- نمودار گزارش کمیته اجرایی کاهش آلودگی هوای تهران بزرگ در دی ماه 82 شیب تند کاهش شدید میزان آلایندگی خودروهای تولیدی را درسالهای 76-83 از مجموع 50 گرم به حدود 5 گرم گازآلاینده برای هر کیلومتر پیمایش نشان می دهد.

8- در همین گزارش، جدول ماتریسی نشانگر میزان آلایندگی برای استانداردهای مختلف است که در مورد بحث ما ، مقایسه بین استاندارد یورو2 با یورو 3 است.

9- برای بررسی تبعات اقتصادی اجرای طرح یورو 3( هزینه در مقابل کاهش آلایندگی به دست آمده) فرض می کنیم:

اولاً- بنزین استاندارد یورو 3 موجود بوده و توزیع سراسری می شود

ثانیاً- خودروسازان باهزینه کردن حدود 700 یورو، لوازم وتجهیزات موتوری را از خارج از کشور خریداری کرده و با نصب آنها روی هر یک از خودروهای تولیدی خود، قادر به پاس کردن استاندارد یورو 3 می شوند.

10- جدول زیر نشان می دهدباهزینه کردن 840 میلیون یورو (700×2/1 میلیون) معادل 1200 میلیارد تومان ظرف یکسالمیزان کاهش گازهای آلاینده در طول سال 89 برای تولید یک میلیون و دویست هزار دستگاه سواری برابر 720 تن خواهد بود

11-حال به واقعیات باز می گردیم. باید ببینیم با وجود عدم امکان تامین و توزیع سوخت استاندارد ،آیا می توان راه دیگری برای حصول به همان نتیجه پیدا کرد یا خیر؟

جدول زیر مشخص می کند که با خروج فقط 1062 دستگاه خودروی کاربراتوری تولید قبل از سال 80 که هزینه ای برابر 5/1 میلیارد تومان دارد، همان میزان کاهش آلایندگی بدست می آید.

12- یعنی در زمانی که قادر به تامین و توزیع سراسری سوخت استاندارد یورو 3 نیستیم، به جای صرف هزینه ارزی معادل 1200 میلیارد تومانی ، می توانیم با جایگزینی 1065 دستگاه خودروی کاربراتوری با صرف هزینه 5/1 میلیارد تومانی به همان نتیجه کاهش آلایندگی برسیم.یعنی با780 برابر هزینه کمتر، بههمان نتیجه می رسیم.

13- انجمن خودروسازان پیشنهاد کرده: با توجه به عدم امکان توزیع سراسری بنزین با استاندارد یورو3 ،موافقت فرمایند استاندارد یورو 2 به مدت دو سال تمدیدشده و در عوض از اول سال 91 (بشرط تامین سوخت استاندارد) ، خودروسازها ، خودروهای تولیدی خود را به استاندارد یورو 4 ارتقاء دهند. به این ترتیب زمان بندی اعلام شده در مصوبه 27/4/84 محترم دولت یعنی رعایت استاندارد یورو 4 از اول سال 91، کماکان پا دار بوده و هیچ تاخیری در اجرای آن پیش نخواهد آمد.

14- از نظر کارشناسی/ اقتصادی پیشنهاد انجمن خودروسازان مبتنی بر واقعیات است یا برای فرار از مسئولیت؟

احمد نعمت بخش

دبیر انجمن خودروسازان