تالاب‌ها از مهاجرت اقلیمی جلوگیری می کنند

هیات علمی دانشگاه تهران گفت: حفاظت از تالاب‌ها در امنیت اکوسیستم و امنیت ملی بسیار موثر است و می‌تواند از مهاجرت افراد از مناطق کم‌آب جلوگیری کند.

به گزارش ایسنا افشین دانه کار به مناسبت روز ملی تالاب‌ها با اشاره به مشکلات و موانع موجود در امر حفاظت از تالاب‌ها اظهارکرد: تالاب‌ها زیستگاه‌هایی هستند که در شرایط خود تنظیمی ارائه خدمت می کنند و نسبت به هر گونه تغییرات موجود در محیط واکنش نشان می‌دهند.

وی افزود: تالاب‌ها در چرخه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جایگاه ویژه‌ای دارند که از درجه حساسیت بالایی هم برخوردارند و بررسی‌ها نشان می‌دهد که جوامع محلی بیش از ۵۰ خدمت از تالاب‌ها دریافت می‌کنند.

این استاد محیط زیست دانشگاه‌های کشور با اشاره به اینکه تالاب‌ها بزرگ‌ترین خدمات را به جوامع محلی ارائه می‌دهند که اغلب آن‌ها دیده نمی‌شوند، اظهارکرد: حفاظت از تالاب‌ها در امنیت اکوسیستم و امنیت ملی بسیار موثر است و می‌تواند از مهاجرت افراد در مناطق کم آب جلوگیری کند.

وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد باید سطح آگاهی مردم و مسوولان نسبت به این زیستگاه ارزشمند بیش از بیش افزایش یابد و تجربیات چند سال اخیر نشان می‌دهد که بخش بزرگی از خدمات تالاب‌ها را دقیقا زمانی متوجه می‌شویم که آن را از دست داده‌ایم.

دانه کار ادامه داد: اغلب تالاب‌های خشک شده در کشور اکنون به مرکز ریزگرد تبدیل شده‌اند یا خشک شدن آن‌ها منجر به از دست رفتن آب‌های زیرزمینی شده‌اند که اولین آسیب آن متوجه جوامع محلی است و در بلندمدت حتی می‌تواند مانعی در برابر توسعه باشد.

این هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران اضافه کرد: ما داخل کشور نزدیک به ۲۵۰ پیکره آبی داریم که نسبت به ابعاد آن‌ها در رده‌های مختلف از جمله برکه، دریاچه، دریاچه متوسط و بزرگ دسته‌بندی می‌شوند که به همراه زیستگاه‌های آبی کنار ساحلی در جمع ۴ میلیون هکتار از اراضی کشور را به خود اختصاص داده‌اند.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از خدمات تالاب‌ها متوجه خود زیستگاه‌ها نمی‌شود، تاکید کرد: اما این خدمات باعث ثبات در منطقه می‌شود و به معنای واقعی کلمه تنوع زیستی و تنوع ژنتیکی کشور را تضمین می کند همچنین تالاب‌ها باعث تغذیه سفره‌های زیرزمینی و ترسیب کربن می‌شوند که از اهمیت ویژه‌ای در مدیریت اکوسیستم‌ها برخوردار است.

دانه‌کار افزود: قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور نقش سازمان محیط زیست را پررنگ نشان می‌دهد این در حالیست که اگر انسجامی در نظام بهره‌برداری نداشته باشیم و دستگاه بهره بردار عملکرد مثبتی نداشته باشند، به‌طور قطع تاب‌آوری تالاب‌ها کاهش پیدا می‌کند.

این عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران اظهارکرد: متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی پدیده‌های حدی افزایش پیدا کرده است و در نقاطی از کشور با خشکسالی‌های پی در پی و همزمان در نقاط دیگر با سیلاب‌های پی در پی رو به رو هستیم که توان مدیریت آن‌ها را نیز نداریم و آنچه اکنون می تواند به ما در این باره کمک کند هماهنگی بیشتر نهادها و دستگاه‌ها در اعمال مدیریت واحد نسبت به سرزمین و یک اکوسیستم است.

وی افزود: فلات مرکزی ایران با ۱۰ میلیارد متر مکعب کمبود آب روبه رو است و سفره‌های آب‌های زیرزمینی در کشور در حال از بین رفتن هستند و اگر برای تامین این ۱۰ میلیارد متر مکعب برنامه‌ای نداشته باشیم با یک بحران جدی در سطح ملی روبه‌رو خواهیم شد.

دانه‌کار با هشدار نسبت به مرگ آبی تالاب‌ها در فلات مرکزی ایران  گفت: با انتقال آب تنها می توانند نقش تالاب را به لحاظ آبی و در یک مقطع کوتاه حفظ کنند و به هیچ وجه نقش اکولوژیک پیچیده یک تالاب در این ابعاد و با این شکل جبران نخواهد شد.

وی راه حل این مساله را اختصاص حق‌آبه تالاب‌ها  ذکر و تاکید کرد: انتقال آب بین حوضه‌ای این نگرانی را بیشتر می‌کند که روند توسعه را افزایش دهد و در این خصوص ما تنها یک راه حل داریم و باید به سمت سازگاری با تغییر اقلیمی حرکت کنیم.

این هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران اضافه کرد: رهبری در سیاست‌های کلی توسعه دریا محور به دستگاه های اجرایی ابلاغ کردند و در این خصوص تاکید کردند که پارادایم توسعه باید مطابق با توسعه در سواحل باشد.

این استاد محیط زیست دانشگاه‌های کشور تاکید کرد: ما باید به جای انتقال آب به فلات مرکزی به تدریج بارگذاری جمعیت در سواحل کشور و روند انتقال جمعیت به سواحل را در کشور پیش بگیریم و این اقدامات را به شکلی انجام دهیم که تالاب‌های ساحلی از بین نرود.

به گزارش روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، وی با اشاره به اینکه ما باید سعی کنیم تا با آموزش و فرهنگسازی رفتار آبی مردم را نیز تغییر دهیم، گفت: سازمان حفاظت محیط زیست باید مطابق با مدیریت مشارکتی حرکت کند و دستگاه‌های متولی کشاورزی مطابق با الگوی سازگار با محیط زیست را بر اساس اقلیم آینده کشور در دستور کار خود قرار دهد، در غیر این صورت مشکلات جدی را پیش رو خواهیم داشت.