امیدهای بلینکن در سفر به آسیای مرکزی

وزیر امور خارجه آمریکا در حالی قرار است در هفته جاری عازم آسیای مرکزی شود که چشم به تعامل بیشتر در این حوزه دارد اما نفوذی که روسیه به صورت سنتی در این منطقه داشته، ابعاد همکاری آمریکا با این کشورها را محدود خواهد کرد.

به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، چند روز پس از سالگرد حمله روسیه به اوکراین، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا قرار است روز سه شنبه هفته جاری مذاکراتی را در قزاقستان داشته باشد و سپس به ازبکستان برود. او در ادامه سفرهایش به این حوزه در نشست مشترکی با وزرای امور خارجه تمامی پنج جمهوری شوروی سابق در آسیای مرکزی در شهر آستانه، پایتخت قزاقستان شرکت خواهد کرد.

دونالد لو، دیپلمات ارشد وزارت خارجه آمریکا برای حوزه آسیای جنوبی و مرکزی گفت، آمریکا این واقع بینی را دارد که این پنج کشور قرار نیست به روابط خود با روسیه یا چین، همسایه بزرگ دیگر خود پایان دهند در حالی که چین مشغول تقویت حضور خود بوده است.

اما او تاکید کرد، بلینکن نشان خواهد داد که آمریکا یک "شریک قابل اعتماد" و متفاوت از مسکو و پکن است.

لو به خبرنگاران گفت: ما پیشنهاداتی در زمینه تعاملات اقتصادی داریم اما ما همچنین پیشنهاداتی نیز در قبال ارزشهایی که سر میز مطرح می‌کنیم، داریم.

به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس، این ماموریت بلینکن احتمالا حساس‌ترین ماموریتش بعد از سفرهای یک سال گذشته به نقاط مختلف جهان با هدف جلب حمایت برای اوکراین است.

دیپلماتها و کارشناسان می‌گویند، رهبران حوزه آسیای مرکزی به دلیل توافقات امنیتی رسمی با مسکو و وجود نفوذ اقتصادی و امنیتی غالب مسکو از جمله به عنوان مقصدی برای نیروهای کار این کشور در موقعیت حساسی قرار دارند.

تمامی پنج جمهوری شوروی سابق در این حوزه به قطعنامه روز پنجشنبه مجمع عمومی سازمان ملل با هدف درخواست برای خروج نیروهای روسیه از اوکراین یا رای ممتنع داده و اصلا به آن رای ندادند.

جنیفر بریک مورتزاشویلی، یک کارشناس این منطقه در اندیشکده صلح بین‌الملل کارنگی و دانشگاه پیتزبرگ گفت: من فکر می‌کنم فرصتی واقعی برای آمریکا هست تا خلاق بوده و با رهبران این کشورها تعامل پیدا کرده و در جای خودشان با آنها دیدار کند.

قزاقستان که دارای طولانی‌ترین مرز زمینی با روسیه است دارای یکی از پیچیده‌ترین اشکال روابط با مسکو است. این کشور مراقب حقوق اقلیت قابل توجه قومی روس خود بوده و حتی پس از آن که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در توجیه حمله به اوکراین به رفتار اوکراین با روس زبانان اشاره کرد، توجهش به آنها را بیشتر کرده است.

قاسم جومارت توکایف، رئیس جمهور قزاقستان که قرار است با بلینکن ملاقات کند، سال گذشته میلادی به سفری برای دیدار با ولادیمیر پوتین رفت و بر شراکتش با روسیه تاکید کرد.

اما او اخیرا با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین صحبت کرد و خواستار پایان دادن به درگیری در این کشور از طریق مذاکره و بر اساس قوانین بین‌المللی شد.

یک ماه قبل از حمله روسیه به اوکراین، توکایف نیروهای تحت رهبری روسیه را برای کمک به بازپس گیری کنترل بر وضعیت کشورش پس از وقوع شورش‌هایی فراخوانده بود، اما او در مواجهه با مخالفتهای عمومی با حضور آنها به سرعت از آنها خواست آنجا را ترک کنند.

ماه اکتبر نیز ویدیویی از امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان در فضای مجازی منتشر شد که در آن او در یک نشست منطقه‌ای به طرزی کم سابقه پوتین را در یک نشست منطقه‌ای نکوهش کرده و روسیه را متهم به نادیده گرفتن منافع کشورهای حوزه آسیای مرکزی می‌کند.