افزایش قیمت میوه در بازار شب یلدا

مهر: در آستانه طولانی ترین شب سال بار دیگر گرانی شدید میوه و خشکبار شهروندان تهرانی را در تهیه و تامین میوه و تنقلات ویژه مراسم سنتی شب یلدا با مشکلات بسیاری مواجه کرده است.

شب یلدا یا چله بزرگ، طولانی ترین شب سال نشانه یکی از ژرف ترین باورهای اقوام ایرانی و پیروزی همیشگی نور و روشنایی بر ظلمت و سیاهی و نیکی بر پلیدی است اما در میان همه این باورها و اعتقادات زیبا ، گرانی میوه و تنقلات شب یلدا آداب و رسوم چندین ساله را تحت الشعاع قرار داده است.

امسال نیز همانند سالهای گذشته شاهد اوج گیری قیمت انواع میوه جات از جمله سیب ، هندوانه ، انار ، نارنگی ، کیوی و ... هستیم.

چنانکه بررسی ها نقاط مختلف شهر تهران نشان می دهد که قیمت میوه جات و خشکبار در مناطق شمالی و جنوبی شهر تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد و در برخی مناطق جنوب شهر قیمت برخی میوه ها حتی گرانتر ازمناطق شمالی است.

به عنوان مثال قیمت انگور مرغوب که به طور متوسط در هفته گذشته کیلویی 1500 تومان بود هم اینک به قیمت هر کیلو تا 3500 هزار تومان فروخته می شود. همچنین انار که در هفته گذشته 1500 تومان بوده است در حال حاضر 3 هزار تومان به فروش می رسد.

یکی از اصلی ترین تنقلات شب سنتی یلدا آجیل است که گرانی آن موجب شده است تا بسیاری از مشتریها از خریدن آن پرهیز کنند. هم اکنون قیمت آجیل در مناطق شمالی و مرکزی و حتی در محدوده میدان انقلاب تهران هر کیلو تا 17 هزار تومان بفروش می رسد.

همچنین هندوانه که محبوب ترین و یکی از اصلی ترین میوه های اصلی سنت شب یلدا است، در میوه فروشیهای سطح شهر بین کیلویی 650 تا 700 تومان فروخته می شود و به گفته اغلب مغازه داران برخی میوه ها از جمله انار و نارنگی طی دو هفته اخیر بین 30 تا 100 درصد افزایش قیمت داشته اند.

به گفته یکی از مغازه داران بازار تجریش قیمت انار طی دو هفته اخیر از 1500 تومان به 3000 هزار تومان افزایش یافته و نارنگی نیز از 1200 تومان به 1700 تومان رسیده است و پیش بینی می شود طی دو سه روز آینده بین 500 تا 600 تومان به قیمت میوه ها افزوده گردد.

این در حالی است که در محدوده میدان انقلاب هم میوه فروشها به گران شدن قیمت میوه طی چند روز اخیر اعتراف دارند. یکی از آنها می گوید: البته قیمت میوه در سالهای قبل هم در شب یلدا افزایش پیدا می کرد، اما امسال این افزایش قیمت با روند خیره کننده ای روبرو بوده است.

یکی از مشتری های یک آجیل فروشی در خیابان کریمخان زند به خبرنگار مهر می گوید: " خوردن انواع تنقلات از جمله آجیل در شب یلدا برای مردم از اهمیت فراوانی برخوردار است و خیلی ها بخاطر پاسداشت سنتها نمی توانند از خریدن آن چشم پوشی کنند. "

بررسی وضعیت قیمت انواع آجیل و خشکبار در مناطق مختلف تهران نشان می دهد که قیمت انواع پسته ، بادام ، تخمه و ... نسبت به روزهای گذشته افزایش چشمگیری داشته است به گونه ای که به گفته یکی از فروشندگان قیمت پسته از هر کیلو 12 هزار تومان با رشد تقریبی 50 درصد به هر کیلو 17 هزارتا 17500 تومان رسیده است. همچنین قیمت بادام زمینی با رشد 100 درصدی از 4 هزار تومان به 8 هزار تومان رسیده است.

یکی از شهروندان میانسالی که از گرانی بی سابقه قیمتها گله مند است به خبرنگار مهر می گوید: گرانی میوه از سال پیش هم بیشتر شده است و در میادین نیز میوه سالم و مرغوب با نرخ مناسب پیدا نمی‌شود. از سوی دیگر قیمتها در مغازه ها در سطح شهر متفاوت است و وقتی علت را جویا می شویم کیفیت و مرغوبیت را بهانه می کنند.

وی در ادامه می گوید : همه ساله در آستانه فرا رسیدن عید نوروز شب یلدا و اعیاد مختلف شاهد گرانی انواع میوه و مرکبات و خشکبار هستیم و به نظر می رسد نظارت های دستگاههای مسئول بر قیمتها کمرنگ است.

یکی دیگر از شهروندان تهرانی که ساکن شهرری است با انتقاد از وضعیت قیمتهای میوه وخشکبار در شب یلدا به می گوید: گرانی میوه دیگر فقط مخصوص مناطق بالای شهر نیست و این معضل گریبانگیر مردم ساکن پائین شهر نیز شده است.

به گفته وی اغلب مردم ترجیح می دهند چندین روز مانده به اعیاد و یا ایام خاص همچون شب چله تنقلات مورد نیاز خود را تهیه کنند تا با گرانی شدید مواجه نشوند.

وی خاطر نشان می کند: تهیه میوه و خشکبار شب چله همواره یکی از دغدغه های مردم و به خصوص اقشار بازنشسته است و اغلب مردم برای خرید مایحتاج خود در این شبها با مشکل مواجه می شوند.

با این همه متصدیان میادین میوه و تره بار علت افزایش ناگهانی قیمت میوه و خشکبار را در روزهای مانده به شب یلدا را افزایش تقاضا و محدودیتهای عرضه به دلیل کمبود امکانات حمل و نقل میوه عنوان می کنند.

آنان مدعی هستند نظارتی بر نحوه قیمت گذاری و عرضه میوه ها در چنین ایامی وجود ندارد و قیمت میوه در بازار صرفاً بر پایه قانون عرضه و تقاضا تعیین می شود. باید منتظر ماند تا ببینیم که طی یک دو روز آینده و با نزدیک شدن به طولانی ترین شب سال آیا گرانیها در همین حد باقی خواهد ماند و یا اینکه بازهم مردم همچون سالهای گذشته قربانی دیو گرانی صدمه می بینند.

یلدا واژه ای سریانی است که معنای " میلاد " می دهد و جشنهایی که در این شب برگزار می شود یک سنت باستانی است. ایرانیان باستان این شب را شب تولد الهه مهر "میترا" می ‎‎پنداشتند و به همین دلیل این شب را جشن می ‎گرفتند. به نحوی که گرد آتش جمع می ‎شدند، آنگاه خوانی الوان می گستردند.

باوری بر این مبنا نیز بین مردم رایج بود که در شب یلدا، قارون در جامه کهنه هیزم شکنان به در خانه ها می آید و به مردم هیزم می دهد و این هیزمها در صبح روز بعد از شب یلدا به شمش زر تبدیل می شود. بنابراین باورمندان به این باور شب یلدا را تا صبح به انتظار از راه رسیدن هیزم شکن زربخش و هدیه هیزمین خود بیدار می ماندند و مراسم جشن و سرور و شادمانی بر پا می کردند.

خوردن آجیل ویژه این شب و میوه هایی همچون هندوانه، انار و شیرینی و شور مخصوص یلدا از جمله نمادهای پاس داشتن این آئین باستانی است خوردن میوه های ویژه این شب نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی است.

در این شب هم مثل جشن تیرگان، فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است. حاضران با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و یا پری آن آینده‌گویی می‌کنند.