|
آرمان ملی با مهندس سید مصطفی هاشمی طبا، فعال سیاسی گفتوگو کرده است.
با توجه به رویکردی که دولت دارد آیا زمینه برای مذاکره مستقیم ایران و آمریکا وجود دارد؟
در شرایط کنونی کشورهای اروپایی نقش واسطه را بین ایران و آمریکا بازی میکنند و درحالیکه دو تیم مذاکرهکننده ایران و آمریکا در وین حضور دارند اما بهصورت مستقیم باهم مذاکره نمیکنند و برای هم پیغام ارسال میکنند. طرف اصلی ما آمریکاست و این کشور است که از برجام خارجشده و علیه ایران تحریم وضع کرده است.
درنتیجه اگر قرار است مذاکرات به نتیجه برسد و تحریمها برداشته شود باید بهصورت مستقیم و بیواسطه با آمریکا مذاکره صورت بگیرد. بههرحال ایران و آمریکا هرکدام با شروطی وارد این مذاکرات شدهاند. این شروط نیز برای طرف مقابل است و نه کشورهای اروپایی. سهم کشورهای اروپایی در این شروط کم است. در چنین شرایطی باید ایران و آمریکا بدون هیچ واسطهای باهم مذاکره کنند و شروط هم را بشنوند تا بتوانند درباره آن تصمیمگیری کنند. تنها در چنین شرایطی است که مواضع و اهداف دو طرف برای هم آشکار میشود و زمینه برای تصمیمگیریهای مهم فراهم میشود.
به نظر میرسد در مجموعه حاکمیت این اجازه به مذاکرهکنندگان ایرانی داده نشده که با طرف آمریکایی بهصورت مستقیم مذاکره کنند. البته این احتمال نیز وجود دارد که چنین ارادهای از سوی ایران برای مذاکره مستقیم با آمریکا وجود ندارد. اگر قرار باشد تا پایان مذاکرات از واسطه استفاده شود این احتمال وجود دارد که واسطهها در انتقال مفاهیم بهدرستی عمل نکنند و مفاهیم را به شکلی بهطرف مقابل بگویند که به سود خود آنها باشد.
با توجه به اخبار ضدونقیضی که از مذاکرات منتشر میشود به چه میزان نسبت به نتیجه مذاکرات خوشبین هستید؟
شرایط برای پیشبینی نتایج مذاکرات دشوار است. با این وجود ممکن است ایران بهجایی برسد که برخی از شروط طرف مقابل را بپذیرد. اینکه مذاکرات بدون نتیجه روشن وقطعی همچنان به دلایل مختلف ادامه پیدا کند اتفاق جالبی نیست. اگر قرار است مذاکرات به نتیجه برسد بهتر است درصورتیکه طرفین در کلیات به توافق دست پیدا کردند افکار عمومی را در جریان قرار بدهند.
این در حالی است که در شرایط کنونی این وضعیت وجود ندارد و مذاکرات بدون اینکه همراه با نتیجه روشنی باشد ادامه پیدا میکند و به دور بعد کشیده میشود. تاریخ نشان داده کسانی که در مذاکرات منعطف نبودند پس از مدتی به یکباره موضع آنها تغییر کرده است. کسی که وارد یک مذاکره میشود در نهایت به یک رویکرد تعدیلی دست پیدا میکند. این درک متقابل به مرورزمان شکل خواهد گرفت. رویکردها و تصمیماتی که درباره برجام و مذاکرات گرفته میشود حتی در سطح مقامات جمهوری اسلامی نیز قابلتغییر است و ممکن است تغییر کند.