شمارش معکوس آغاز واگذاری تندر 90

۱۳روز تا آغاز تحویل خودروی ال90 باقی مانده است.

آیا این وعده عملی خواهد شد؟

قرارداد همکاری مشترک ایران و شرکت رنو که در آن زمان " بزرگترین قرارداد پلتفرم مشترک" نامیده شد، در سال 2004 به امضا رسید و از آن زمان تاکنون بیش از 3 سال می گذرد. بر اساس اطلاعاتی که در آن زمان و پس از آن به مردم داده شد، این پروژه، تولید خودرویی نسبتا به روز بود که 65 درصد آن توسط قطعه سازان داخل ساخته می شد و بنا بود تا با قیمت 6750 یورو عرضه شود.

و حال سال 86 یا زمانی که وعده داده شده بود ال90 به تولید انبوه برسد، فرارسیده و متاسفانه تمامی پارامترهایی که آن روز به عنوان مزایای این قرارداد برشمرده می شد، تبدیل به دغدغه های آن شده است.

طی این 3 سال با ورود خودروهای جدید و باز شدن درهای کشور به روی محصولات خودروسازان بزرگ جهان، دیگر ال90 حتی خودرویی "نسبتا" به روز هم نیست. تامین 65 درصدی قطعات از داخل نیز منجر به تاخیر در اجرای پروژه شده است .در مورد قیمت هم که تنها جواب ممکن برای مردم همیشه این بوده و هست و خواهد بود: تورم!

این در حالی است که متاسفانه مردم ما آنچنان به این دلایل خو گرفته اند که مسئولان صنعت خودروی کشور به راحتی می توانند این جمله را بیان کنند که : " تاخیر در اجرای پروژه ها طبیعی است ."

در دنیایی که مدیریت زمان و اجرای ثانیه ای پروژه ها حرف اول را در رقابت می زند و هدف صنعت ما "جهانی شدن" عنوان می شود، تا چه اندازه تاخیر در اجرای یک پروژه ملی که گفته می شود، اتفاق خارق العاده ای هم نیست، " طبیعی " به شمار می رود؟

ساخت فرودگاه بین المللی، بزرگراه تهران-شمال، پروژه فاضلاب شهری تهران و ... نمونه های بارز این رکورد شکنی هاست و حال ال90 در حال پیوستن به این فهرست است.

شاید مجال آن باشد تا گفته های دست اندرکاران این پروژه را کنار هم بگذاریم و تعیین میزان " طبیعی بودن " را به مردم واگذار کنیم:

مدیر عامل ایران خودرو در این خصوص، ضمن تایید گفته های قلعه بانی، مدیر عامل سایپا، تاخیر را حاصل اشتباهات محاسباتی شرکت رنو برای این حجم انبوه تولید می داند؛ شرکتی که با تیراژ بالای تولید، تنوع محصولات و حضور در بازار های بسیار، یکی از خودروسازان بزرگ جهان به شمار می رود.

قطعه سازان کشور در این میان بار 65 درصدی تامین قطعات را به عهده داشته اند.

ساسان قرباني عضو انجمن قطعه سازان در این خصوص می گوید:وقتي قرار بر داخلي سازي محصولي است، توليد به صورت مرحله‌اي بالا مي رود و بعيد نيست كه در اين مرحله مشكلات و ناهماهنگي‌هايي بروز كند. در مجموع، مشكل عمده اي از نظر قطعه سازان ايراني براي توليد قطعات ال90 وجود ندارد و مسئولان شركت رنو پارس صراحتا به اين مسئله اشاره كرده‌اند.

وی نظارت شركت رنو بر توليد قطعات ال90 را بسيار سخت گيرانه توصيف كرده و يادآور می شود: پروسه نظارت رنو شامل چندين مرحله است و به شكل بسيار دقيقي كل فرآيند تحت كنترل قرار دارد.

شركت رنو براي توليد قطعات تندر ابتدا شركتها را بررسي مي‌كند تا مشخص شود توان توليد قطعات با كيفيت مورد نظر تندر90 را دارند، پس از كسب اطمينان از وجود توان توليد قطعات با كيفيت بالا، آموزش ها و فرآيندهاي خاص كنترل كيفيت را در واحد توليدي اعمال كرده و مثلا درباره شيوه تحويلگيري مواد اوليه، انبارش اين مواد، تحويل مواد به خط، دخالت اپراتورها در فرآيند توليد، آموزش اپراتورها شيوه بسته بندي وارسال قطعات براي مشتريان نظارت دقيق به عمل مي آيد.

در صورتي كه در بخشي ضعف وجود داشته باشد،برنامه‌هاي لازم آموزشي در واحد توليد اجرا مي‌شود و در نتيجه قطعات تندر نود كه در ايران توليد مي‌شود تمامي ويژگي هاي قطعات توليد شده در فرانسه را دارا است.به عبارتي قطعه ساز ايراني تا زماني كه به آن سطح كيفي از نظر فرآيند توليد نرسد،مجوز حمل را دريافت نمي كند.

بر اين اساس تاخيرهاي كوتاه مدت در ابتداي توليد تا حدودي طبيعي است و زياد نگران كننده نيست. هم اكنون ممكن است حجم تيراژ قطعات از 50 تا 60 قطعه فراتر نرود، اما به مرور به حدود هزارو 500 قطعه در روز افزايش خواهد يافت.

داوود ميرخاني رشتي دبير سابق انجمن خودروسازان در خصوص مشكل كمبود قطعه در توليد خودروي ال90 مي‌گويد: از چندي پيش شركت رنو پارس تمايل چنداني به ارائه همكاري با شركت‌هاي خودروسازي نشان نمي‌دهد و از تحويل به موقع قطعات فول CKD امتناع مي‌كند و در صورتي كه اين شركت حاضر به امضاي قرارداد تحويل قطعات فول CKD نشود توليد اين خودرو نيز با مشكل مواجه خواهد شد.

بهنام خلج، مدير كيفيت شركت پارس‌خودرو نيز در خصوص اينكه آيا در توليد خودروي ال90 مشكلي به وجود آمده است يا خير مي‌گويد: به هنگام راه‌اندازي پروژه مشكلاتي به وجود مي‌آيد كه در توليد هم تاثيرگذار خواهد بود اما مشكلات مقطعي و زودگذر است و اين امر تنها مربوط به تندر 90 نخواهد بود و شامل همه محصولات مي‌شود.اگر قطعه‌سازان داخلي نتوانند تامين قطعه‌كنند، شركت رنو قطعات مورد نياز را به صورت CKD از كشور روماني وارد خواهد كرد.

چنین به نظر می رسد که مسئولان خودروی کشور سرانجام در مورد این پروژه به توافق رسیده اند و زمان انتظار مردم رسیده است.

در حالی که شرکت پارس خودرو سال گذشته اعلام کرده بود تا پایان سال 85، تولید ال90 را به 2000 دستگاه خواهد رساند،پس از تعطیلات سال نو، مدیر عامل سایپا اعلام کرد: تنها 400-300 دستگاه از این خودرو تولید شده و باید به چند هزار دستگاه برسد تا واگذاری آغاز شود.

در همان زمان مدیر عامل ایران خودرو اعلام کرد: ما در ابتدای راه هستیم.

از سوی دیگر، این خودرو بدون هیچ تبلیغی، پیش فروش قابل توجهی داشت. در حالی که دیگر خودروها از موهبت تبلیغات پیش از ورود به بازار، تبلیغ به عنوان جوایز بانکی و ... برخوردارند، ال 90 تنها با موجی از انتقادها روبرو بود و با این حال با استقبال مردم روبرو شد.

اما اکنون که همه چیز به کندی و با شتابی غیر همسو با تورم پیش می رود، این سوال مطرح است که اگر عمر طبیعی تاخیر سرانجام به پایان برسد، این خودرو با چه قیمتی به دست مردم خواهد رسید؟ آیا ارزش این انتظار چند ساله را دارد؟

و آیا چنین روندی در اجرای پروژه ها مردم را نسبت به ساخت داخل بی اعتماد تر نخواهد ساخت؟